Trong thời gian vừa qua, hình thức lừa đảo bằng mô hình kinh doanh đa cấp đã gây ra rất nhiều bất ổn tại Việt Nam và làm cho nhiều gia đình lâm vào cảnh nợ nần chồng chất. Mô hình kinh doanh đa cấp có rất nhiều biến thể, chúng có thể sử dụng bất kỳ dạng hàng hoá nào để lừa gạt những người thiếu hiểu biết và ham làm giàu, kể cả tiền mã hoá. Gần đây, tại Việt Nam, những scamcoin này đã xuất hiện với những tên gọi như OneCoin, Gem Coin, ilcoin,… nhưng đều có đặc điểm chung là: Bắt người chơi nộp một số tiền rất lớn để “đặt” nhận coin, hứa hẹn giá trị tăng cực kỳ nhanh, và mã nguồn của các loại tiền này không được mở để mọi người xem xét như Bitcoin. Ngoài ra, chúng được quản lý tập trung thay vì trải rộng như Bitcoin và lợi dụng việc Bitcoin được tăng giá từ năm 2009 tới 2013 để lừa người dân đổ tiền “đầu tư” vào những scamcoin này. Gemcoin thì đã bị chính phủ Mỹ triệt hạ từ tháng 10/2015. OneCoin và ilcoin sẽ tiếp bước như Gemcoin sớm.
Hiện tại, luật pháp Việt Nam chưa có quy định và luật bảo vệ người tiêu dùng về tiền mã hoá, vì vậy khi người dùng bị lừa đảo, nguy cơ bị mất trắng là rất cao. Bitcoin Vietnam mong muốn đưa ra những thông tin chính xác nhất để cảnh báo cho người dùng, và cũng để bảo vệ Bitcoin, tránh việc người dân và chính quyền có những hiểu sai về tiền mã hoá.
Bitcoin Vietnam xin được đăng lại bài báo của CoinTelegraph vạch trần bộ mặt thật của OneCoin trong bài viết “OneCoin – một đồng tiền, nhiều lừa đảo: Vạch trần bộ mặt thật của công ty lừa đảo đa cấp toàn cầu”.
OneCoin – một đồng tiền, nhiều lừa đảo: Vạch trần bộ mặt thật của công ty lừa đảo đa cấp toàn cầu
OneCoin, một dự án kinh doanh tiền mã hóa tại Bulgaria, bị nghi ngờ là một mô hình lừa đảo đa cấp khi không có bất kỳ bằng chứng nào cho những tuyên bố của họ.
Ngoài những nhận xét tiêu cực từ những nơi khác, bằng chứng mà CoinTelegraph có được cho thấy rằng OneCoin.eu và One World Foundation đều là những công ty kinh doanh lừa đảo.
Số lượng bằng chứng đưa ra chứng minh OneCoin là một mô hình kinh doanh lừa đảo đa cấp là rất nhiều. Giám đốc của OneCoin đã từng tham gia vào các hoạt động lừa đảo khác, tài nguyên của OneCoin không chứa những bằng chứng xác minh cho bất kỳ tuyên bố nào của họ, và các tài liệu được tải lên để hỗ trợ các tuyên bố kinh doanh thường mâu thuẫn với chính những tuyên bố mà họ đưa ra.
Ngoài ra, chất lượng nội dung website của họ – bao gồm chuẩn mực tiếng Anh và cách bố trí trang web – hết sức nghèo nàn và sơ sài đối với một công ty kinh doanh quốc tế được điều hành bởi người bản xứ.
Một chương sử xấu
Tiến sĩ. Ruja Ignatova: Người sáng lập OneCoin đồng thời là chủ sở hữu và giám đốc điều hành OneCoin là chủ thể của một loạt các tuyên bố dường như được tạo ra để chứng minh cho những kinh nghiệm và sự nhạy bén trong kinh doanh. Thông tin được tải lên OneCoin.eu nói rằng bà ta đã nhận bằng từ Đại học Oxford và Konstanz, và là cựu CEO của công ty đầu tư tư nhân CSIF của Bulgaria.
Nếu bản lý lịch có sẵn tại OneCoin.eu được coi là thông tin chính thức, thì điều đáng lưu ý ở đây là những tuyên bố đó đều không được ghi lại trong các tài liệu khác. Sự tham gia của Ignatova trong một khóa học đàm phán Harvard chỉ được đề cập trên trang web của One World Foundation mặc dù nó xuất hiện trong bản lý lịch của bà Ignatova.
Trang web riêng của Ignatova khẳng đinh rằng bà tốt nghiệp đại học Oxford ngành Luật Sư tại châu Âu và Luật Học So Sánh năm 2004. Các trang web đó là các blog tại WordPress, Blogspot và Weebly, trong đó 2 blog cuối bằng tiếng Đức nói rằng năm 2004 Ignatova bắt đầu đi làm sau khi tốt nghiệp từ đại học Oxford. Bản scan chứng chỉ trên OneCoin.eu lại tuyên bố rằng bà hoàn thành chương trình năm 2009; và không có bất cứ tài liệu xác minh nào cho năm 2004.
Công ty CSIF đã được liên lạc để xác nhận về công việc trước đây của Ignatova nhưng đến thời điểm bài viết, CoinTelegraph vẫn chưa nhận được trả lời.
Cũng làm việc cho OneCoin, cả Sebastian Greenwood và Nigel Allan đều đã từng tham gia vào các hoạt động lừa đảo trong quá khứ.
Greenwood đã từng làm việc với Unaico – một công ty đa cấp đã giải thể từng bị cảnh báo từ Ủy ban Giao dịch chứng khoán Pakistan. Các cảnh bảo nói về việc “kinh doanh đa cấp bất hợp pháp” và khuyên người dân “tránh đầu tư hay tham gia vào những mưu đồ kinh doanh sinh lợi nhuận của công ty.”
Trong khi đó, Allan, cựu chủ tịch của OneCoin, trước đây đã từng dính líu đến mô hình kinh doanh đa cấp tương tự OneCoin, đó là Crypto888 và Brilliant Carbon. Nội dung bài post từ tháng 1 năm 2015 cho thấy rằng Ignatova và Allan đã có mối quan hệ bất hòa, Ignatova mô tả Allan như kẻ “phản bội lòng tin” và ông được ví như kẻ “phản bội”.
Sự lừa gạt thiếu chuyên nghiệp
Dù có nhiều kinh nghiệm trong việc tạo ra các công cụ để người tiêu dùng đầu tư tiền, tuy nhiên những tuyên bố của OneCoin dễ dàng được chứng minh là bịa đặt, hư cấu.
Phong cách của OneCoin là dùng sự xuất hiện uy tín, công khai để tạo nên một hình ảnh có tầm quan trọng và hợp pháp. ‘OneAwards’ là lễ khen thưởng, vinh danh các doanh nhân thành công mà được mời đến tham dự sự kiện trao giải thưởng. Những sự kiện này cũng làm tăng gấp đôi số lượng người gây quỹ cho những “dự án” của One World Foundation.
OneAwards khuyến khích những câu chuyện thành công. Chúng tôi trao tặng các phần thưởng như: kim cương đen, kim cương đôi. Những món đồ xa xỉ như đồng hồ Rolex, tiền thưởng và những chuyến du lịch xa hoa là một phần của những giải thưởng đặc biệt. Những thành tích của bạn sẽ truyền cảm hứng cho các thành viên khác và giúp họ nhận ra được những cơ hội to lớn mà tổ chức One đem lại.
Trích từ OneCoin.eu
Đó là sự kiện diễn ra gần đây nhất tại Dubai thúc giục James Dollahan đưa ra cố vấn riêng của ông về những âm mưu của OneCoin. Dollahan, người làm việc cho công ty tư vấn Philippine trong Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu, đã xác nhận với CoinTelegraph qua email rằng một nhóm các cộng sự tham dự sự kiện tại Dubai, đã đi cùng “khoảng 3.000” người khác. Ông giải thích rằng:
Họ đã gặp gỡ với các chủ sở hữu và người quản lý của Onecoin, cách cư xử và những điều được nói tới đều đúng như những gì tôi cảnh báo từ trước với họ. Không có gì có thể được xác minh ngoại trừ trên trang web riêng của họ […]. Những câu hỏi về kỹ thuật đều không được trả lời chi tiết và vô lý với những người thực sự hiểu đồng tiền mã hóa.
Theo lời kể của James Dollahan
Theo OneCoin.eu, 650.000 đồng OneCoin cùng “50.000 tiền mặt” chưa được xác minh rõ đã được quyên góp cho One World Foundation trong suốt sự kiện.
Mối quan tâm của Dollahan đã được khơi gợi lên bởi một chiêu trò kinh doanh quảng cáo đề cao Ignatova. Một cuộc phỏng vấn đã được đăng tải trên trang nhất của Forbes Bulgari vào tháng 5 năm 2015, và sau đó OneCoin đã công bố công khai trên trang web của mình và lưu hành dưới dạng văn bản tại sự kiện ở Dubai.
Mặc dù OneCoin đề cập đến nó như một “bài phỏng vấn”, tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, chúng tôi nhận thấy rõ ràng tài liệu trên là một chiêu quảng cáo được trả tiền. Trang bìa đăng tải trên OneCoin.eu không giống với những thông tin từ trang web của Forbes. Dollahan đã trao đổi email với mục đích xác nhận về việc trả tiền cho các chiến dịch quảng cáo từ Forbes về sự việc mà vẫn đang được xác minh tại thời điểm viết bài.
Sự giúp đỡ bịa đặt
One World Foundation đã công khai tuyên bố sứ mệnh quan trọng của OneCoin rằng họ sẽ giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn thông qua những quyên góp từ hoạt động của OneCoin và các sự kiện đặc biệt.
Trang web của One World Foundation nói rằng quỹ đang “hỗ trợ” rất nhiều tổ chức qua chương trình máy tính cho mọi trẻ em, nhưng lại không đưa ra được thông tin chính xác về việc đó. Thông tin trên trang chủ khẳng định rằng tại thời điểm của bài viết có 73 trẻ em đã được “giúp đỡ”, ngoài ra không có thêm thông tin xác minh gì khác được đưa ra.
One World Foundation cũng tuyên bố rằng sứ mệnh của họ là “trao quyền cho trẻ em và thanh thiếu niên để tìm hiểu về nền kinh tế ngày nay. Giúp họ trở thành những người trưởng thành có trách nhiệm, hiểu về tiền bạc và có thể xây dựng một cuộc sống thịnh vượng”. Việc đạt được các mục tiêu trên đến đâu nhờ vào những sự hỗ trợ là chưa rõ ràng.
Khi đó, Aurum Coin, một đối tác của OneCoin, đã không có hành động đáng kể nào từ tháng 11 năm 2014, với cuộc tranh luận trên BitcoinTalk làm nổi bật sự thiếu sót trong việc xác minh những tuyên bố cùng vô số những báo cáo lừa đảo.
Những chi tiết nhỏ khác
OneCoin tuyên bố rằng công ty được đăng ký tại Gibraltar và Bulgaria – nơi được coi là quê hương của bà Ignatova. Tuy nhiên, bất chấp cơ sở này, có một điều đáng lưu ý là công dân Mỹ nằm trong nhóm những nước bị “giới hạn” theo thông tin trên website:
Đơn xin làm đối tác marketing có thể không được chấp nhận từ những người dân trong các vùng lãnh thổ trên, hoặc các hình thức thanh toán có thể bị hạn chế.
Trong bài đánh giá OneCoin, BehindMLM.com cho rằng điều này là bởi vì “OneCoin sẽ dễ dàng vi phạm điều luật của Ủy ban giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ về việc chào bán chứng khoán chưa đăng ký.”
Tuy nhiên, điều làm cho OneCoin bị coi hoàn toàn là hư cấu, bịa đặt là một thực tế đơn giản: Không thể tìm thấy bất cứ thông tin nào về OneCoin trên CoinMarketCap. Không có bất cứ thông tin về thông số kỹ thuật của OneCoin có thể dễ dàng được tìm thấy và xác minh.
CoinTelegraph khuyên các độc giả rằng không thực hiện các giao dịch với OneCoin và các cộng sự của họ. Tương tự như vậy, độc giả nên tránh xa với bất kỳ dự án khác nào liên quan đến các nhân vật được đề cập trong bài viết này bằng mọi giá.
