Nếu đã từng nghiên cứu về vấn đề tâm lí trong giao dịch, có thể các bạn sẽ không xa lạ với cái tên Jesse Lauriston Livermore. Nhà đầu tư, nhà giao dịch kì tài này sinh ra vào năm 1877, thời kì đất nước Mĩ non trẻ đang bước vào con đường công nghiệp hoá với nhiều doanh nghiệp nở rộ.
Từng đánh bại thị trường rất nhiều lần, và cũng thua cuộc rất nhiều lần, cuộc đời đầy thăng trầm của ngài Livermore là bài học cực kì sâu sắc cho những ai lựa chọn sự nghiệp giao dịch tài chính đầy rủi ro này. Kết thúc cuộc đời bằng một phát đạn tự bắn vào đầu mình, Jesse Livermore để lại câu nói nổi tiếng mà các trader chuyên nghiệp trên thế giới thuộc nằm lòng.
Sự tham lam sinh ra trader
Lòng tham là cảm xúc đầu tiên chi phối bất kì nhân tố trong thị trường tài chính. Hãy suy nghĩ thử xem, động lực nào đưa bạn đến với trading? Có phải lí do đầu tiên và trên hết là để kiếm tìm lợi nhuận?
Lòng tham của con người chi phối rất nhiều hành động, tạo ra các cung bậc cảm xúc đa dạng. Trong thế giới đầu tư và giao dịch tài chính. Có thể nói sự tham lam chính là động lực cực kì mạnh mẽ dẫn dắt rất nhiều người kể cả chuyên nghiệp và tay ngang lao đầu vào mua bán điên cuồng.
Chính sự tham lam đã tạo nên các đợt thị trường bò dài hạn năm này qua năm khác, các đợt bull run mà các tài sản tài chính, như cổ phiếu, các đồng tiền mã hoá tăng trưởng phần trăm hai ba con số liên tục.
Tất cả những cây nến xanh, dài, bật tăng không phanh chúng ta nhìn thấy trên chart về mặt bản chất, chính là thể hiện lòng tham của đám đông tham gia thị trường.
Nỗi sợ hãi “giết chết” nhà giao dịch
Nếu từ khoá FOMO (Fear of missing out) trader hay gặp trên truyền thông là cách nói khác đi của lòng tham, thì FUD (Fear, uncertainty and doubt) chính là một trạng thái tâm lí khác chi phối hành động của người giao dịch tài chính – sự sợ hãi.
Nỗi sợ mất đi khoản vốn đầu tư của bản thân khiến cho tâm lí nhà giao dịch đông cứng lại. Họ sẽ rơi vào trạng thái hoảng loạn và có những quyết định mua bán sai lầm dẫn đến thua lỗ nặng nề. Sự sợ hãi đó có thể xuất hiện từ nhiều lí do. Có thể là tin tức một sàn giao dịch lớn bị hacker tấn công cướp đi vài ngàn Bitcoin. Có thể là một chính phủ cấm giao dịch tiền mã hoá.
Hoặc có lí do xuất phát từ chính góc độ chủ quan của trader: Sợ “sai”. Không chấp nhận rằng nhận định về thị trường lần này của mình đã sai. Trader quyết định không cắt lỗ và “hodl” dài hạn hơn, từ giao dịch ngắn hạn chuyển sang “đầu tư lâu dài”. Chính cảm xúc cá nhân này là kẻ thù đốt sạch tài khoản của những ai không thoát được não trạng sợ hãi.
Và kết quả thể hiện rõ ràng trên chart, những cây nến đỏ dài nếu đó là trạng thái hoảng loạn. Hoặc có thể là từng đợt đi ngang và “rỉ máu” giảm từ từ, nếu có nhiều trader không chấp nhận thua cuộc và cố gắng níu giữ vị thế thua lỗ.
Bản chất tâm lí trong thế giới tài chính xoay quanh hai cảm xúc chủ quan của con người: Lòng tham và sự sợ hãi. Hiểu tâm lí cá nhân của các nhà giao dịch như vậy, sẽ giúp trader hiểu được tâm lí đám đông. Hiểu tâm lí đám đông rồi mới giúp những ai tham gia trong lĩnh vực đầy rủi ro này đi đến được cái đích cuối cùng. Đó là chiến thắng thị trường.
Đọc thêm: Chu kì tâm lý thị trường
