Trước khi đi sâu vào bài viết, bạn cần nắm rõ:
Token được bảo chứng bằng vàng không thể thay thế Bitcoin.
Bởi về bản chất, mua stablecoin được bảo chứng bằng vàng cũng giống như bạn cầm một tờ giấy nợ (IOU – giấy nợ ghi rằng: bên cung cấp stablecoin đang nợ bạn một số vàng). Bạn phải tin tưởng rằng: đơn vị cung cấp stablecoin thực sự dự trữ vàng toàn phần, thay vì một phần. Và bạn cũng buộc phải tin là họ sẽ không đột nhiên mất khả năng quy đổi, bị đóng băng hoặc vô hiệu số vàng mà họ nắm giữ thay bạn.
Tuy nhiên, luôn có một điều mà chúng tôi muốn nhắc nhở bạn: “Bạn không sở hữu bất cứ thứ gì nếu bạn không kiểm soát được nó.” Luôn có rủi ro khi bạn giao quyền giữ vàng cho bên thứ ba. Và nếu họ đột nhiên biến mất, toàn bộ số tiền của bạn cũng sẽ bị mất sạch.
Đến đây, chắc chắn nhiều người sẽ hỏi rằng: Nếu token được bảo chứng bằng vàng có nhiều rủi ro như vậy, tại sao vẫn có sao mọi người vẫn thêm nó vào danh mục đầu tư? Và bạn có nên làm theo không?
Nếu bạn đang kiên định tích lũy Satoshi liên tục, bạn có thể bỏ qua bài viết này.
Nhưng nếu bạn không muốn dồn toàn lực “100% vào Bitcoin” & đang tò mò về các phương án đa dang hoá danh mục đầu tư vào các dự án tiềm năng – thì đây là bài viết dành riêng cho bạn!
—-
Tại sao bạn nên giữ XAUt (Tether Gold) thay vì vàng thật?
Theo quan điểm của chúng tôi (đây không phải lời khuyên tài chính): token vàng như XAUt là một cách khá tiện để nắm giữ “vàng dạng số.” Bạn vẫn phải tin tưởng vào công ty phát hành token, nhưng đổi lại, bạn có thể chuyển, bán, hoặc giao dịch số vàng mình đang nắm giữ một cách nhanh chóng trên blockchain & gần như không cần xin phép ai.
Nhưng bạn cần hiểu rằng điều này không thay thế hoàn toàn việc giữ vàng thật.
Nếu như bạn muốn phòng ngừa rủi ro tối đa thì vàng thật vẫn là giải pháp tối ưu nhất. Nếu có tình huống xấu xảy ra như: biên giới đóng cửa, dịch vụ đổi vàng tạm ngừng, hoặc hệ thống tài chính trục trặc… thì chỉ có vàng bạn cầm trên tay mới chắc chắn là của bạn.
Điểm yếu của XAUt
Điểm hạn chế của XAUt thì khá rõ ràng: nó nằm trên blockchain. Điều này có nghĩa là: mọi thông tin về tài sản của bạn đều minh bạch – ai trên thế giới cũng có thể xem & theo dõi dòng tiền của bạn nếu bạn không bảo mật thông tin cá nhân đúng cách. Vô tình, bạn dễ dàng trở thành “miếng mồi thơm” của kẻ tấn công, vì chúng biết chính xác số tiền bạn đang sở hữu trên blockchain là bao nhiêu.
Trong vài năm qua, các vụ tấn công nhắm vào người nắm giữ crypto trong đời thực đã tăng mạnh (đây là điều dễ hiểu khi ngày càng nhiều tài sản nằm trên blockchain). Và thủ phạm ngày càng tinh vi hơn cả về cách chọn mục tiêu lẫn cách ra tay.
Như vậy, so với việc mua XAUt, việc trả phí lưu trữ hàng năm để giữ vàng thật tại các nơi kín đáo như Thụy Sĩ hoặc Singapore vẫn là lựa chọn riêng tư và an toàn hơn.
Tuy nhiên, nếu mục tiêu của bạn chỉ đơn giản là phân bổ một phần danh mục đầu tư vào vàng mà không phải trả phí lưu trữ đắt đỏ, không cần mở tài khoản tại các nền tảng truyền thống chậm chạp và cồng kềnh, và không gặp rắc rối về mặt hậu cần, thì XAUt là giải pháp tối ưu nhất, giúp bạn giao dịch vàng một cách nhanh chóng – thuận tiện. Bạn có thể mua & bán vàng trong vòng vài phút, với chi phí thấp và thanh toán nhanh như mọi tài sản tiền điện tử.
Nếu bạn muốn giữ quyền riêng tư cao hơn khi giao dịch, bạn hoàn toàn có thể thực hiện hoán đổi thông qua Monero, Bitcoin Lightning hoặc Zcash ở chế độ bảo vệ, thông qua sàn hoán đổi tức thì của BitcoinVN.
Tại sao nên chọn stablecoin được bảo chứng bằng vàng thay vì stablecoin được bảo chứng bằng USD/tiền pháp định?
Câu hỏi này vốn đã được bàn luận rất nhiều trong sách vở. Các cuộc tranh luận giữa tiền tệ được bảo chứng bằng vàng (nguồn cung giới hạn) & tiền pháp định do ngân hàng trung ương phát hành (gần như có thể phát hành không giới hạn & không có bất cứ ràng buộc nào) đã diễn ra trong thời gian qua.
Chúng ta sẽ không đi quá sâu vào cuộc tranh luận này (bạn có thể dễ dàng tìm nhiều bài viết khác phân tích vấn đề này một cách đa chiều và chi tiết hơn).
Trong phạm vi bài này, chúng ta chỉ cần tập trung vào một điểm cơ bản và dễ hiểu:
Stablecoin được bảo chứng bằng tiền pháp định – đặc biệt là USD – vẫn đang có vai trò rất quan trọng trong thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên, về lâu dài, đồng tiền này có thể dần mất ưu thế. Lý do là:
- Công nghệ đang thay đổi nhanh chóng & có thể tạo ra những hệ thống tài chính mới hiệu quả hơn.
- Tiền pháp định do nhà nước phát hành ngày càng gặp khó khăn (vì ngân sách, nợ công và khả năng tạo ra giá trị của nhiều quốc gia đang bị mất cân bằng. Nguyên nhân đến từ già hoá dân số và tác động mạnh mẽ của công nghệ lên kinh tế).
Nếu mục tiêu của bạn chỉ là chuyển tiền nhanh, thanh toán hàng hóa – dịch vụ, trả hóa đơn, hoặc gửi – nhận quốc tế, thì stablecoin được bảo chứng bằng USD là lựa chọn rất hợp lý, vì:
- Chúng là đồng tiền ổn định & đủ tốt cho nhu cầu giao dịch hàng ngày
- Mặc dù USD bị mất giá chậm theo thời gian, nhưng điều đó không ảnh hưởng nhiều khi bạn chỉ cần sử dụng trong ngắn hạn.
Nhưng…
Nếu bạn muốn xem lại cách phân bổ tài sản lâu dài, và muốn đầu tư một phần tiền tiết kiệm của mình vào tài sản khác để giữ giá trị tốt hơn trong trung hoặc dài hạn, thì: Token được bảo chứng bằng vàng thường là lựa chọn thận trọng và thông minh hơn.
Vì sao?
Nếu bạn muốn đánh giá lợi nhuận đầu tư thực sự về lâu dài, thì việc đo lường bằng vàng (ounce) sẽ cho kết quả trung thực hơn so với việc đo bằng tiền fiat (như USD) – vì đồng tiền này vốn mất giá theo thời gian.
Nếu so lợi nhuận của nhiều quỹ đầu tư chủ động với vàng trong dài hạn, phần lớn đều thua vàng.
Vì vậy, ngành tài chính và truyền thông luôn muốn bạn đo lợi nhuận bằng tiền fiat – vốn mất giá theo thời gian – để thành tích của họ trông đẹp hơn thực tế.
“Giá tăng” luôn khiến người ta cảm thấy tốt hơn so với việc giá đứng yên, hoặc tệ hơn là giảm.
Về mặt địa chính trị, các sự kiện trong 20 năm qua – đặc biệt là 5 năm gần đây – đã khiến thế giới chuyển dần khỏi USD và trái phiếu chính phủ Mỹ. Họ không còn coi chúng là “tài sản dự trữ mặc định” của toàn cầu.
Trong nhiều thập kỷ, hầu hết các quốc gia hoặc tổ chức sinh lời đều đổ phần thặng dư của mình vào trái phiếu Mỹ để tài trợ cho lối chi tiêu ngày càng hoang phí của phương Tây.
Ngày nay, cơ chế đó đang dần thay đổi. Các quốc gia đang tìm cách tăng sự độc lập bằng cách:
- Xây dựng các mạng lưới thanh toán và bù trừ riêng, không dùng USD
- Tiền dự trữ tiết kiệm được tích lũy vào các tài sản trung lập, mà chính phủ phương Tây không thể can thiệp
Và về điểm thứ 2, dù chúng ta có thích Bitcoin đến đâu, đối với các quốc gia có đủ khả năng bảo vệ, vàng vẫn là “tiền của các vị vua”, tức là tài sản đáng tin cậy, an toàn và quyền lực hơn tất cả.
Nếu bạn muốn giữ tiền ngoài Bitcoin trong vài tháng hoặc vài năm, thay vì dùng USD, bạn có thể dùng token được bảo chứng bằng vàng.
Lý do rất đơn giản: vàng giữ giá tốt hơn USD, giúp bạn tránh bị mất giá dần theo thời gian do chính phủ in thêm tiền.
XAUt & XAUt0 (LayerZero) khác nhau như thế nào?
XAUt (Tether Gold) là gì?
Tether Gold (XAUt) được phát hành trên blockchain Ethereum thông qua hợp đồng thông minh ERC-20 do TG Commodities Limited – một công ty liên kết với Tether – triển khai. Tính đến thời điểm hiện tại, khoảng 380.000 ounce vàng đã được token hóa qua hợp đồng này.
Các phiên bản XAUt trên mạng khác ngoài Ethereum (ví dụ XAUt0) không do Tether phát hành trực tiếp. Chúng chỉ là phiên bản “copy” được chuyển từ XAUt gốc trên Ethereum sang mạng khác thông qua các dịch vụ trung gian.
Điều cần cân nhắc khi sử dụng XAUt và XAUt0
- XAUt gốc trên Ethereum:
- Do Tether trực tiếp phát hành
- Được bảo chứng trực tiếp bằng vàng
- Đáng tin cậy nhất
- XAUt0 hoặc các phiên bản khác trên mạng khác:
- Không phải do Tether phát hành trực tiếp
- Là bản “copy” được chuyển từ XAUt gốc qua các giao thức trung gian
- Có thêm rủi ro kỹ thuật và phụ thuộc vào bên thứ ba
Tóm lại: nếu muốn sự an toàn tối đa và bảo chứng trực tiếp, XAUt gốc trên Ethereum vẫn là lựa chọn tốt nhất.
Tóm tắt đơn giản:
- XAUt = token vàng gốc trên Ethereum, do Tether phát hành trực tiếp
- XAUt0 = phiên bản cross-chain, được tạo ra khi XAUt bị khóa và đại diện trên các mạng khác.
- Nguồn cung luôn đồng bộ nhờ cơ chế mint/burn được kích hoạt qua LayerZero
- Dù XAUt0 hoạt động qua một lớp trung gian (Everdawn Labs + LayerZero), vẫn được bảo chứng bởi cùng kho vàng như XAUt trên Ethereum.
Ưu điểm của XAUt0 so với XAUt (Ethereum)
- Phí giao dịch thường thấp hơn đáng kể và thanh toán nhanh hơn so với XAUt trên Ethereum L1
- Dễ tiếp cận hơn với các nhà đầu tư, người dùng, ví, và công cụ DeFi ngoài hệ sinh thái Ethereum
Rủi ro & khác biệt cấu trúc
Khi dùng XAUt0 có nghĩa là bạn thêm một lớp đối tác trung gian (LayerZero và hạ tầng liên quan). Điều này sẽ đi kèm với nhiều rủi ro hơn là mua XAUt trực tiếp. Như vậy:
- Với các khoản lưu trữ trung/dài hạn, giữ XAUt trên Ethereum là một giải pháp an toàn. Vì đồng tiền này chỉ có Tether là đối tác duy nhất.
- Nếu bạn cần token vàng cho giao dịch ngắn hạn hoặc hoạt động trên các chuỗi ngoài Ethereum, XAUt0 là lựa chọn thực tế và hiệu quả hơn.
Các chuỗi hiện tại BitcoinVN hỗ trợ XAUt / XAUt0
Ngoài XAUt gốc trên Ethereum, bạn có thể hoán đổi XAUt0 trên các chuỗi:
Như thường lệ, các giao dịch crypto và cross-chain thực hiện ngay lập tức lên tới 50.000$ mỗi lần swap – không cần đăng ký.
Như đã đề cập, bạn cũng có thể giao dịch XAUt/XAUt0 qua Monero, Lightning (Bitcoin), or shielded Zcash với chế độ ẩn danh, giúp giảm dấu vết on-chain và duy trì bảo mật cao hơn, cả online lẫn trong đời thực.
Chúng tôi cũng cung cấp API gọn nhẹ & tài liệu đầy đủ, giúp bạn tích hợp dịch vụ swap nhanh chóng. Đội ngũ của sàn cũng sẵn sàng tư vấn hỗ trợ sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn qua hạ tầng của chúng tôi.
Ý tưởng & lợi ích chung của token được bảo chứng bằng vàng như XAUt
Tether Gold (XAUt) ra mắt vào tháng 1/2020 bởi TG Commodities Limited, một công ty liên kết với Tether – nhà phát hành USDT.
- Mỗi XAUt tương ứng với một ounce vàng troy đạt chuẩn London Good Delivery, được lưu giữ trong kho an toàn tại Thụy Sĩ
- XAUt được bảo chứng bởi thỏi vàng có số sê-ri rõ ràng. Và về lý thuyết, người nắm giữ số lượng lớn có thể đổi token lấy vàng vật lý tại Thụy Sĩ nếu đáp ứng điều kiện và ngưỡng tối thiểu.
Ý tưởng phía sau XAUt
Ý tưởng của XAUt rất đơn giản: kết hợp vai trò lưu giữ giá trị của vàng + tính thanh khoản 24/7 của crypto.
- Không tốn phí lưu trữ liên tục
- Dễ dàng di chuyển giữa các sàn và ví như các tài sản crypto khác
- Có thể sở hữu từng phần nhỏ, từ những đơn vị rất nhỏ
XAUt ngày càng trở thành “thỏi vàng kỹ thuật số” riêng biệt, tồn tại song song với stablecoin được bảo chứng bằng USD. Đồng tiền này đang được các Trader, Nhà đầu tư dài hạn, một số nền tảng DeFi ưa chuộng.
Lưu ý quan trọng: Đầu tư vào XAUt đồng nghĩa với việc bạn phải tin tưởng:
- Nhà phát hành (Tether)
- Đơn vị lưu trữ
- Cơ chế pháp lý liên kết token trong ví với thỏi vàng thật trong kho Thụy Sĩ
Có nên tin XAUt không?
- Luôn cẩn trọng khi rót một số tiền lớn vào token được bảo chứng bằng tài sản thực, dù là stablecoin hay tài sản theo tiền pháp định hoặc vàng, hàng hóa…
- Lịch sử đã cho thấy nhiều hệ thống trông ổn định nhưng âm thầm “rút ruột” tài sản của khách hàng.
- Mọi thứ trông “ổn định”… cho đến khi không còn ổn nữa
- Khi thất bại, những hệ thống này thường sụp đổ đồng loạt
Hiện tại, có 2 token vàng được bảo chứng đang dẫn đầu thị trường, được phát hành bởi các công ty uy tín, vốn mạnh và có danh tiếng lâu năm trong hệ sinh thái crypto:
- Paxos Gold (PAXG) – do Paxos phát hành. Đây là một công ty tín thác được quản lý tại Mỹ, hoạt động hơn 10 năm trong ngành crypto (ban đầu là itBit)
- Tether Gold (XAUt) – do Tether phát hành, công ty phát hành stablecoin lớn nhất thế giới
Tether gần đây báo cáo lợi nhuận kỷ lục mỗi quý, hàng tỷ USD, và xét theo mỗi nhân viên, có thể là công ty có lợi nhuận cao nhất hành tinh.
Về mặt tài chính, XAUt được bảo chứng cực mạnh, và khả năng xảy ra “rugpull” (nhà phát hành lấy hết tiền/giải thể bất ngờ) là rất thấp, tương đương các nhà môi giới vàng uy tín truyền thống.
Tether Gold vẫn là một phần nhỏ nhưng tăng trưởng nhanh trong đế chế Tether rộng lớn. Theo chúng tôi, không có khả năng Tether mạo hiểm uy tín của một doanh nghiệp kiếm hàng tỷ USD mỗi quý bằng cách “chơi trò lừa” với vàng thật mà người dùng đã gửi.
Bạn có thể coi đây là một tín hiệu tham khảo, tùy theo đánh giá của riêng bạn:
- BitcoinVN đang dành một phần nhỏ trong bảng cân đối của chính mình để đầu tư vào các token vàng được bảo chứng XAUt (Tether Gold) và PAXG (Paxos Gold).
- Chúng tôi tin tưởng các nhà phát hành này đủ để đặt một phần vốn của mình với họ.
Nói cách khác: chúng tôi tự tin giữ những token này thay vì phải đi tìm nguồn thanh khoản bên ngoài để đáp ứng nhu cầu swap trên nền tảng.
Tether cho biết họ đã tự quản lý kho vàng của mình, vì vậy không còn phải lo rủi ro nếu phụ thuộc vào bên thứ ba để lưu trữ vàng nữa.
Làm sao để giữ token vàng an toàn?
Nếu bạn muốn giữ một phần danh mục bằng token vàng như XAUt, câu hỏi là: làm sao để lưu trữ an toàn?
Câu trả lời đơn giản:
- Không lưu trên máy tính hay điện thoại kết nối Internet
- Không giao cho thêm bên thứ ba như sàn giao dịch hay dịch vụ lưu ký
Nguyên tắc “Không giữ khóa riêng, không phải là tiền của bạn” chưa bao giờ sai.
Dù nhà phát hành có thể đóng băng token trong một số trường hợp, bạn vẫn giảm rủi ro mất tiền nếu tự giữ tài sản và không gửi cho bên trung gian nào khác.
Tóm lại: nếu bạn có lượng tài sản đáng kể, hãy dùng ví cứng (hardware wallet) để tự quản lý.
Dòng ví cứng nào lưu trữ XAUt tốt nhất?
XAUt có thể được lưu trữ an toàn trên hầu hết các ví cứng đa coin đời mới, bao gồm các mẫu hiện tại của Trezor và Ledger.
Nếu bạn ở Việt Nam, bạn có thể truy cập BitcoinVN Shop – nhà cung cấp ví cứng Trezor & Ledger chính hãng cho thị trường Việt Nam từ năm 2017. Khi mua hàng tại đây, bạn sẽ được giao hàng nhanh. Đặc biệt là khách hàng tại Sài Gòn sẽ được giao hàng trong vòng 24h giờ, tránh phải chờ đợi lâu như khi đặt hàng từ nước ngoài.
Điều quan trọng cần nhớ:
Các ví chuyên cho Bitcoin như Coldcard của Coinkite hay Blockstream Jade không hỗ trợ lưu trữ các loại tài sản khác, ví dụ XAUt (Tether Gold). Chúng được thiết kế chỉ để bảo vệ Bitcoin, theo đúng tinh thần “ít mà chất”.
Nếu bạn muốn làm mọi thứ an toàn hơn nữa:
Để giảm nguy cơ PII (thông tin cá nhân) bị lộ và bị liên kết với địa chỉ ví của bạn (từ đó có thể bị truy ra danh tính, thậm chí địa chỉ nhà…), bạn có thể dùng các dịch vụ hoán đổi ẩn danh như Bitcoin Lightning, Monero, or shielded Zcash có lớp bảo mật thông qua dịch vụ BitcoinVN Instant Swap. Sau đó, hãy chuyển XAUt sang một địa chỉ ví hoàn toàn mới do bạn kiểm soát.
Làm cho người xấu khó biết bạn đang sở hữu gì là cách tối quan trọng để tự bảo vệ mình, nhất là khi môi trường ngày càng hỗn loạn và việc tự bảo vệ không còn là lựa chọn mà là bắt buộc.
Chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến bạn hoặc gia đình trở thành mục tiêu. Và theo thời gian, rủi ro này chỉ tăng lên, không giảm đi.
Cẩn trọng chưa bao giờ là thừa!
