Nếu sở hữu tiền điện tử, chắc hẳn bạn đã biết đến seed phrase (gồm 12 hoặc 24 từ) được sử dụng để khôi phục ví khi nó hư hỏng hoặc bị mất cắp. Seed rất an toàn miễn là bạn giữ bí mật, nhưng nếu bị lộ thì toàn bộ tài sản có thể mất. Để giảm rủi ro này, bạn có thể sử dụng passphrase để tạo lớp “bảo vệ kép” cho ví tiền điện tử của mình.
Passphrase là gì?
Passphrase là một chuỗi ký tự hoạt động như chìa khóa thứ 2 bên cạnh seed phrase. Nói cách khác, nó được kết hợp với seed phrase để tạo ra một khóa riêng hoàn toàn mới. Ngay cả khi kẻ xấu biết được seed phrase và truy cập ví, chúng vẫn sẽ không thể lấy được tiền nếu không có pass phrase.
Bạn có thể tự đặt passphrase với bất kỳ ký tự nào gồm chữ, số, dấu cách, ký hiệu, và phân biệt chữ hoa – chữ thường. Mỗi passphrase tạo ra một ví riêng biệt, nên bạn cần lưu giữ và khôi phục chính xác.
Passphrase là một phần của chuẩn ví BIP39, nên có thể dùng chung trên mọi ví. Ví dụ: passphrase Bitcoin tạo trên Ledger & cũng có thể dùng trên Jade Wallet.
Tại sao nên dùng passphrase?
Nếu ai đó có được cụm từ khôi phục (seed phrase) của bạn, họ chỉ có thể truy cập ví không có passphrase. Để vào được ví có passphrase, họ cần biết rằng passphrase tồn tại và tìm ra nó một cách chính xác – một điều gần như không thể.
Kẻ xấu thường sẽ vào ví không có passphrase trước và lấy tiền ở đó. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo rằng seed của bạn đã bị lộ, trong khi các ví có passphrase vẫn an toàn.
Ví không có passphrase lúc này có thể dùng làm “mồi nhử”. Tức là bạn có thể để một ít Bitcoin ở đó, phòng khi ví hoặc seed bị lộ.
Mức độ an toàn của passphrase
Passphrase chỉ an toàn khi bạn đặt nó đủ mạnh. Bạn có thể chọn một mật khẩu dễ nhập khi cần, nhưng nếu mật khẩu đó quá đơn giản, nó có thể bị dò bằng brute-force. Hãy dùng passphrase phức tạp gồm ít nhất 4 từ ngẫu nhiên (ví dụ: correct horse battery staple). Passphrase phân biệt chữ hoa – chữ thường và khoảng trắng, nên cần nhập chính xác tuyệt đối để truy cập đúng ví.
Hãy lưu trữ passphrase cẩn thận, tách biệt với seed. Vì passphrase không có định dạng cố định nên nó khó bị nhận ra hơn seed phrase. Bạn có thể giữ seed trong két sắt, còn passphrase ở một nơi khác an toàn. Ví dụ nhà người thân tin cậy hoặc hộp ký gửi ngân hàng.
Passphrase giống như con dao hai lưỡi: nó tăng bảo mật, nhưng cũng tăng số bí mật bạn phải giữ kín. Hãy giữ ít nhất 2 bản sao của passphrase vì mất nó đồng nghĩa mất toàn bộ tài sản.
Các loại ví hỗ trợ passphrase
Cả ví cứng (hardware) và ví mềm (software) đều có thể hỗ trợ passphrase theo chuẩn BIP-39, giúp bạn khôi phục ví có passphrase trên nhiều thiết bị khác nhau.
Ví cứng (Hardware Wallets)
Đây là lựa chọn phổ biến nhất khi dùng passphrase, vì khóa riêng được giữ hoàn toàn ngoại tuyến, tăng mức độ an toàn. Các ví như Trezor, Ledger Nano X/S Plus, Coldcard và Blockstream Jade cho phép nhập passphrase trực tiếp trên thiết bị, tránh rủi ro bị lộ qua máy tính hoặc internet.
Ví mềm (Software Wallets)
Mặc dù kém an toàn hơn ví cứng, một số ví mềm vẫn cho phép thêm passphrase khi khôi phục ví. Điều này rất hữu ích khi bạn phục hồi bản sao lưu từ ví cứng. Ví dụ: BlueWallet, Exodus, Mycelium, Samourai.
Hãy kiểm tra trước khi dùng
Trước khi chuyển số tiền lớn, hãy tạo ví bằng passphrase và thử gửi một khoản nhỏ, sau đó thử khôi phục ví trên thiết bị khác để đảm bảo thiết lập hoạt động đúng.
Đừng làm quá phức tạp!
Chỉ nên dùng một ví có passphrase duy nhất, trừ khi bạn thật sự cần thêm. Quản lý quá nhiều ví ẩn dễ khiến bạn quên hoặc nhập sai, gây mất tài sản.
Kết luận
Passphrase là một công cụ mạnh mẽ nhưng cũng đầy rủi ro. Nếu bạn tạo nó thật ngẫu nhiên và lưu trữ cẩn thận, nó sẽ mang lại lớp bảo mật gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, nếu quên passphrase, bạn sẽ mất toàn bộ tài sản. Vì vậy, hãy coi passphrase quan trọng như seed phrase, vì nó có thể là tấm khiên duy nhất bảo vệ tài sản của bạn.
Nếu bạn cần hướng dẫn thêm?
Đội ngũ An ninh mạng của BitcoinVN cung cấp buổi tư vấn 1:1 giúp bạn quản lý tài sản số an toàn và tự tin hơn. Dù bạn mới bắt đầu tự quản lý ví, muốn thiết lập nâng cao như MuSig, hay muốn tăng cường bảo mật vận hành, các chuyên gia của chúng tôi sẽ hướng dẫn từng bước để bạn thật sự làm chủ tài sản của mình.
🔐 Đặt lịch tư vấn riêng tại: bitcoinvn.io/consulting
