Sau sự thành công của Proof-of-Stake (PoS) và Proof-of-Work (PoW), nhiều cơ chế đồng thuận khác đã ra đời. Một trong số đó là Proof of Authority (PoA) – giải pháp tiết kiệm năng lượng hơn PoS vì nó yêu cầu sử dụng ít tài nguyên tính toán hơn. Bài viết này sẽ giải thích Proof of Authority PoA là gì, nguyên tắc hoạt động và lợi ích của cơ chế này để bạn đọc tham khảo.
Proof of Authority – PoA là gì?
Chứng minh quyền hạn (Proof of Authority – PoA) là thuật toán đồng thuận hiệu quả cho blockchain, nhất là blockchain riêng tư. Cơ chế này được giới thiệu vào năm 2017 bởi ông Gavin Wood – đồng sáng lập Ethereum.
Trong Proof of Authority, máy tính tạo khối mới phải vượt qua quá trình kiểm duyệt nghiêm ngặt. Những máy xác thực này đã được chọn lựa kỹ lưỡng, có nhiệm vụ bảo vệ blockchain PoA bằng cách kiểm tra các khối và giao dịch. Những người tham gia hệ thống đều đã được phê duyệt trước.
Mô hình PoA có khả năng mở rộng vì chỉ cần một số ít người xác thực khối. VeChain (VET) là một nền tảng phổ biến áp dụng thuật toán này.
Cơ chế hoạt động của PoA là gì?
Những người xác thực đã được phê duyệt sử dụng phần mềm để tự động sắp xếp giao dịch thành khối mà không cần giám sát máy tính liên tục. Tuy nhiên, họ vẫn phải đảm bảo máy tính của mình hoạt động ổn định.
Để trở thành người xác thực, người dùng phải đáp ứng 3 yêu cầu cơ bản:
- Đáng tin cậy: Người xác thực phải có đạo đức tốt và không có tiền án.
- Danh tính được xác thực: Danh tính phải được xác minh chính thức và có thể kiểm tra công khai.
- Cam kết đầu tư: Người xác thực phải sẵn sàng đầu tư tài chính và danh tiếng, giúp giảm khả năng chọn lựa người không đáng tin cậy và khuyến khích cam kết lâu dài.
Cơ chế hoạt động của PoA là dựa vào việc tin tưởng danh tính của người xác thực, giúp loại bỏ ứng cử viên yếu kém. Điều này đảm bảo tất cả người xác thực tuân thủ cùng một quy trình, từ đó bảo vệ tính toàn vẹn và độ tin cậy của hệ thống.
Trên eBay, cơ chế xếp hạng danh tiếng yêu cầu tất cả người bán phải tuân thủ quy định và phản hồi từ người mua. Người bán có điểm phản hồi tích cực 100% sẽ nhận được sự tin tưởng từ người mua, trong khi những người có xếp hạng thấp sẽ bị cảnh báo và mất quyền lợi. Những người bán có phản hồi thấp liên tục sẽ bị loại khỏi nền tảng, chỉ còn lại những người có uy tín cao. Tương tự, danh tiếng cũng rất quan trọng trong PoA để xác minh người xác thực.
Những người dùng được quyền trở thành người xác thực qua thuật toán PoA có động cơ để giữ xếp hạng cao. Họ cần duy trì giao dịch ổn định để bảo vệ danh tiếng gắn liền với danh tính thực của mình. Do đó, hầu hết người dùng đều đánh giá cao vai trò của họ trong vị trí xác thực.
Ưu điểm của PoA là gì?
Chứng minh quyền hạn (PoA) có những ưu điểm nổi bật so với các cơ chế đồng thuận khác như Proof of Work (PoW) và Proof of Stake (PoS) ở hai điểm chính:
- Tốc độ giao dịch cao hơn: PoA có khả năng thực hiện nhiều giao dịch hơn mỗi giây.
- Tiêu tốn ít tài nguyên: PoA yêu cầu ít tài nguyên tính toán hơn so với PoW và PoS .
Nhược điểm của PoA là gì?
Proof of Authority (PoA) được xem là cơ chế tập trung vì người xác thực phải được phê duyệt trước. Mặc dù PoA có khả năng xử lý nhiều giao dịch, nhưng tính bất biến của nó có thể bị ảnh hưởng do dễ dàng bị kiểm duyệt và liệt vào danh sách đen.
Một vấn đề khác là mọi người đều có thể biết danh tính của người xác thực, điều này có thể dẫn đến việc bên thứ ba thao túng hệ thống. Mặc dù chỉ những người chơi đã được công nhận mới giữ vị trí này, nhưng việc công khai danh tính có thể làm giảm tính toàn vẹn của hệ thống.
Không có cơ chế đồng thuận nào là hoàn hảo vì mỗi cơ chế đều có ưu và nhược điểm riêng. Trong khi tính phân quyền được coi là một lợi thế trong cộng đồng tiền điện tử, thì PoA lại hy sinh tính phân quyền để đạt được hiệu suất cao hơn và khả năng mở rộng tốt hơn.
5 blockchain sử dụng cơ chế Proof of Authority nổi tiếng nhất hiện nay
VeChain (VET)
VeChain là một nền tảng blockchain tập trung vào việc cung cấp các giải pháp cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như logistics và quản lý chuỗi cung ứng. VeChain sử dụng Proof of Authority để đảm bảo tính bảo mật và hiệu quả của mạng lưới.
Lisk (LSK)
Lisk là một nền tảng blockchain cho phép bất kỳ ai xây dựng và triển khai các sidechain của riêng mình. Lisk sử dụng PoA để đảm bảo sự ổn định và hiệu suất của blockchain chính.
Qtum (QTUM)
Qtum kết hợp các ưu điểm của Bitcoin và Ethereum bằng cách cung cấp một nền tảng phát triển hợp đồng thông minh mạnh mẽ. Qtum sử dụng PoA để đảm bảo sự ổn định và bảo mật của mạng lưới.
Wanchain (WAN)
Wanchain là một blockchain tập trung vào việc kết nối các blockchain khác nhau. Wanchain sử dụng PoA để quản lý các giao dịch liên chuỗi.
ICON (ICX)
ICON là một mạng lưới blockchain kết nối các blockchain khác nhau, tạo thành một “Internet of Blockchains”. ICON sử dụng PoA để đảm bảo sự đồng thuận giữa các blockchain khác nhau.
Kết luận
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ blockchain, PoA sẽ tiếp tục là một lựa chọn hấp dẫn cho những ứng dụng cần tốc độ và tính ổn định.
Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về chủ đề PoA là gì, đừng ngần ngại tham gia cộng đồng của chúng tôi trên Telegram để được giải đáp.
Nguồn: Coindesk
