Với lời hứa lợi nhuận cao và rủi ro thấp, mô hình Ponzi đã mê hoặc những người dùng nhẹ dạ cả tin, sau đó khiến họ “tiền mất tật mang”. Vậy bản chất của mô hình Ponzi là gì? Dấu hiệu nào để nhận biết sớm các chiêu trò lừa đảo Ponzi? Hãy cùng BitcoinVN News bóc trần sự thật về nó nhé!
Mô hình Ponzi là gì?
Sau khi vụ lừa đảo Ponzi lên tới hàng chục tỷ USD của Bernie Madoff bị phanh phui vào tháng 12 năm 2008, mô hình Ponzi đã nhanh chóng trở thành cơn sốt khiến giới đầu tư nêu cao tinh thần cảnh giác. Vậy cụ thể, mô hình Ponzi là gì?
Hiểu một cách đơn giản, Ponzi là một trò lừa đảo bằng cách dùng tiền của những người đầu tư sau để trả lãi cho những người đầu tư trước, tạo ra ảo giác về lợi nhuận cao. Chính việc nhận được “lợi nhuận khủng” một cách quá dễ dàng khiến nhiều nhà đầu tư hào hứng rót vốn. Tuy nhiên, khi bong bóng Ponzi vỡ (không còn đủ tiền từ người mới để trả lãi cho người cũ) thì nhà đầu tư sẽ là người trực tiếp “lãnh đạn”.
Chiêu trò gian lận trong mô hình Ponzi đã khiến các cơ quan quản lý tài chính trên toàn thế giới bắt đầu siết chặt quy định đối với các quỹ đầu tư, nhằm ngăn chặn các kế hoạch Ponzi trong tương lai.
7+ dấu hiệu nhận biết bạn bẫy Ponzi
Sau khi tìm hiểu khái niệm mô hình Ponzi là gì, bước tiếp theo bạn cần nắm rõ 7 dấu hiệu dưới đây để nhận biết sớm các chiêu trò lừa đảo trong mô hình này, tránh “tiền mất tật mang”:
Hứa hẹn lợi nhuận cao và không yêu cầu gì khác ngoài vốn
Bẫy Ponzi thường hứa hẹn lợi nhuận cao bất ngờ so với mặt bằng chung của thị trường.Họ không có bất kỳ yêu cầu nào từ nhà đầu tư ngoài việc rót vốn.
Vì vậy, khi gặp bất cứ dự án nào hứa hẹn CÀNG ĐẦU TƯ NHIỀU TIỀN CÀNG CÓ LÃI CỰC CAO (thậm chí lãi lên tới 1%/ngày, 20-30%/tháng) thì bạn phải cẩn trọng.
Thiếu minh bạch
Những người lãnh đạo dự án Ponzi thường che giấu cách thức hoạt độngọ và không cung cấp thông tin rõ ràng về cách thức tạo ra lợi nhuận. Họ có thể tránh các câu hỏi hoặc đưa ra những lời giải thích mơ hồ.
Khó khăn trong việc rút tiền
Khi cố gắng rút tiền từ khoản đầu tư Ponzi, bạn sẽ thấy phí phạt cao, chậm trễ phê duyệt giao dịch. Đặc biệt, họ thường đưa ra các quy định khắt khe để hạn chế việc rút tiền. Đây là điều tối quan trọng để họ giữ tiền của bạn.
Tập trung vào việc tuyển dụng
Mô hình Ponzi thường tập trung vào tuyển dụng nhà đầu tư mới thay vì đầu tư vào dự án hoặc tài sản thực tế. Họ có thể trả hoa hồng cao cho việc giới thiệu người mới tham gia. Thậm chí, họ có thể gây áp lực buộc bạn phải tuyển dụng bạn bè và gia đình tham gia dự án.
Thiếu sự kiểm soát
Bẫy Ponzi thường không được đăng ký hoặc quản lý bởi các cơ quan quản lý tài chính uy tín, không có sự giám sát nào đối với hoạt động của họ và bạn không được bảo vệ khỏi bị lừa đảo.
Áp lực và hối thúc
Kẻ lừa đảo đứng sau mô hình Ponzi có thể sử dụng các thủ thuật tâm lý để buộc bạn đầu tư tiền của mình. Những thủ thuật đó là: tạo ra cảm giác cấp bách hoặc hứa hẹn đây là cơ hội đầu tư độc quyền dành riêng cho bạn.
Quá tốt để trở thành sự thật
Nếu một cơ hội đầu tư được vẽ ra với những viễn cảnh trong mơ mà không có cơ sở thực tiễn, bạn hãy giữ tâm thái nghi ngờ. Cẩn thận thì chưa bao giờ là thừa cả!
Trong crypto, dấu hiệu nhận diện mô hình Ponzi là gì?
Ngoài việc hứa hẹn khả năng kiếm tiền khủng và hứa suông rằng: càng đầu tư nhiều thì lãi càng cao, những kẻ lừa đảo đứng sau các dự án Ponzi tiền điện tử thường đưa ra những điều sau
- Yêu cầu giữ khóa riêng của người dùng sau khi mua – bán tiền điện tử
- Không bao giờ nói rõ các rủi ro liên quan đến sự biến động của thị trường
- Không minh bạch thông tin của người đứng sau dự án
- Không nói rõ cụ thể lợi nhuận của dự án tiền điện tử đến từ đâu
- Yêu cầu bạn nạp tiền bằng các đồng tiền phổ biến như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Tether (USDT)
Một số điều cần lưu ý để tránh bẫy Ponzi?
- Nghiên cứu kỹ thông tin trước khi rót vốn: Trước khi tham gia vào bất kỳ cơ hội đầu tư nào, hãy dành thời gian để tìm hiểu về công ty hoặc dự án, đội ngũ quản lý, và mô hình kinh doanh. Ưu tiên các dự án có thông tin minh bạch về người lãnh đạo, cơ chế hoạt động của dự án và tiềm năng trong tương lai.
- Tránh chia sẻ thông tin tài chính cá nhân với người lạ: Không bao giờ chia sẻ thông tin tài chính cá nhân của bạn với bất kỳ ai mà bạn không tin tưởng hoàn toàn. Những kẻ lừa đảo Ponzi có thể sử dụng thông tin này để đánh cắp tiền của bạn.
- Cảnh giác với những lời hứa hẹn lợi nhuận cao, ít hoặc không có rủi ro: Nếu một cơ hội đầu tư hứa hẹn lợi nhuận cao một cách bất thường, thì đó có thể là dấu hiệu của một mô hình Ponzi. Không có khoản đầu tư nào là hoàn toàn không rủi ro. Nếu một ai đó hứa hẹn cho bạn khoản lợi nhuận mà không có bất kỳ rủi ro nào, thì đó chắc chắn là lừa đảo.
Kết luận
Mong rằng, bài viết mô hình Ponzi là gì đã giúp bạn có thêm kiến thức để tránh các cám dỗ từ việc hứa hẹn lợi nhuận cao phi thực tế. Bạn biết đấy, trong thế giới tài chính, không có bữa ăn nào là miễn phí. Việc tự nghiên cứu kỹ lưỡng và duy trì sự cảnh giác là chìa khóa để tránh rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo. Hãy học hỏi từ những bi kịch của quá khứ để xây dựng một tương lai tài chính vững chắc và an toàn hơn.
Nguồn tham khảo: Investopedia