Mô hình Bitcoin Lưu lượng thị trường Xuyên tài sản (S2FX)

(Bài gốc của PlanB xuất bản với tựa đề Bitcoin Stock-to-Flow Cross Asset Model – Bản dịch tiếng Việt được thực hiện bởi ✪ R)

“Điều quan trọng trong khoa học không phải đạt được sự thực mới mà là tìm ra cách mới để nghĩ về chúng” – William Lawrence Bragg

Dẫn nhập

Mô hình Bitcoin Lưu lượng thị trường (Stock-to-Flow) được công bố vào tháng 03/2010.

Mô hình BTC S2F gốc là một công thức dựa trên dữ liệu tháng của S2F và giá. Vì dữ liệu được lập chỉ mục theo thứ tự thời gian, đây là một mô hình time series (dãy thời gian). Mô hình này đã nhận được sự quan tâm của các chuyên gia định lượng khắp thế giới. Nhiều người đã xác nhận mối quan hệ đúng đắn giữa S2F và giá BTC.

Nếu bạn chưa quen với mô hình S2F, tôi xin giới thiệu bạn đọc bài viết gốc bởi vì bài viết giải thích cụ thể hơn về nền tảng và các thuật ngữ của mô hình.

Trong bài viết này tôi cô đọng lại nguyên tắc của mô hình S2F hiện tại bằng cách loại bỏ thời gian và thêm các tài sản khác (bạc và vàng) vào mô hình. Tôi gọi mô hình mới này là BTC S2F xuyên tài sản (S2FX). Mô hình S2FX cho phép định giá các tài sản khác nhau như bạc, vàng và Bitcoin với chỉ một công thức.

Đầu tiên, tôi sẽ mô tả lí thuyết của quy trình chuyển tiếp, bởi vì đây là cách tiếp cận mới về BTC và S2F. Điều này giải thích tại sao mô hình S2FX lại quan trọng.

Tiếp saud đó, tôi sẽ mô tả mô hình S2FX, cách mô hình này vận hành và những kết quả nói lên điều gì.

Quy trình chuyển tiếp trong mô hình S2FX

Các bước chuyển đổi là một góc độ quan trọng trong việc hiểu mô hình S2FX. Trong giai đoạn chuyển đổi, mọi thứ có các thuộc tính hoàn toàn khác.  Sự chuyển đổi thường không liên tục. Ba ví dụ của quá trình này là:

1. Nước
2. Đô la Mĩ
3. BTC

Nước

Một ví dụ kinh điển của các giai đoạn chuyển tiếp chính là nước. Nước tồn tại trong bốn hình thái: Rắn, lỏng, khí, và ion. Chúng đều là nước, nhưng nước có các thuộc tính hoàn toàn khác nhau trong những hình thái kể trên.

USD

Các giai đoạn chuyển tiếp cũng tồn tại trong tài chính. Ví dụ như Đô la Mĩ đã chuyển từ đồng vàng (1 đô la = 371.25 grain bạc = 24 grain vàng), sang đến bản vị vàng trên lí thuyết, rồi đến không có bản vị nào cả. Mặc dù chúng ta vẫn gọi chúng là Đô la, nhưng Đô la có các thuộc tính hoàn toàn khác nhau trong ba gian đoạn chuyển tiếp.

BTC

Điều tương tự cũng đúng với BTC. Nic Carter và Hasu đã chỉ ra trong nghiên cứu của họ năm 2018 về cách quan điểm về BTC thay đổi theo thời gian.

Những cách tiếp cận BTC này dường như tiếp nối liên tục trên biểu đồ. Tuy nhiên nếu chúng ta kết hợp các quan điểm này với các sự kiện tài chính (và với dữ liệu S2F và giá sau này), chúng trông rất giống các giai đoạn với sự chuyển tiếp đứt đoạn.

1. “Proof of Concept” -> Sau sách trắng Bitcoin
2. “Thanh toán” -> Sau khi ngang với USD (1 BTC = 1 USD)
3. “Vàng kĩ thuật số” -> Sau đợt Halving đầu tiên, gần như ngang giá vàng (1 BTC = 1 ounce vàng)
4. Tài sản tài chính -> Sau đợt Halving thứ hai (đạt mốc 1 tỉ USD giao dịch mỗi ngày, pháp lí rõ ràng tại Nhật và Úc, thị trường futures tại CME và Bakkt)

Ba ví dụ về giai đoạn chuyển tiếp của nước, đô la và BTC cho chúng ta cách nhìn mới về BTC và S2F. Điều quan trọng là không chỉ nghĩ về chuỗi thời gian tiếp nối liên tục mà còn là các giai đoạn chuyển tiếp không liền mạch. Trong khi phát triển mô hình S2FX, tôi xem BTC mỗi giai đoạn như một tài sản mới, với các thuộc tính hoàn toàn khác nhau. Bước logic tiếp theo là xác định và lượng hoá các giai đoạn chuyển tiếp của BTC.

Mô hình BTC S2F xuyên tài sản (S2FX)

Biểu đồ dưới đây thể hiện điểm dữ liệu BTC S2F và giá theo tháng dùng trong mô hình S2F ban đầu. Có thể dễ dàng thấy bốn vùng điểm tập trung.

Bốn vùng tập trung này có thể thể hiện 4 giai đoạn chuyển tiếp.

Lượng hoá các vùng này có thể thực hiện bởi tối giảm khoảng cách giữa dữ liệu BTC tháng và các vùng. Tôi dùng một thuật toán di truyền (tối giảm khoảng cách tuyệt đối) để lượng hoá bốn phân vùng. Các nghiên cứu sau này có thể tập trung thuật toán riêng lẻ cho từng vùng (ví dụ như thuận toán k-means).

Mỗi vùng BTC đã xác định có sự kết hợp giá trị thị trường S2F rất khác nhau, dường như có liên hệ với các đợt Halving và sự thay đổi góc nhìn về BTC.

1. BTC “Proof of Concept” (S2F 1.3 và giá trị thị trường 1 triệu đô)
2. BTC “Phương tiện thanh toán” (S2F 3.3 và giá trị thị trường 58 triệu đô)
3. BTC “Vàng kĩ thuật số” (S2F 10.2 và giá trị thị trường 5.6 tỉ đô)
4. BTC “Tài sản tài chính” (S2F 25.1 và giá trị thị trường 114 tỉ đô)

Giống như nước và USD, bốn vùng BTC này đại diện cho bốn tài sản khác nhau, mỗi loại có góc nhìn và đặc tính khác nhau. BTC “Proof of Concept” với S2F 1.3 và giá trị thị trường chỉ 1 triệu đô là tài sản hoàn toàn khác với BTC “Tài sản tài chính” với S2F 25 và giá trị thị trường 114 tỉ đô.

Với cách tiếp cận các giai đoạn chuyển tiếp của các vùng BTC như các tài sản khác nhau, tôi có thể thêm các tài sản khác như vàng và bạc vào mô hình. Điều này làm mô hình thực sự trở thành “xuyên tài sản” (Cross asset). Với bạc và vàng tôi dùng các con số stock (lưu trữ) và flow (dịch chuyển) từ phân tích gần đây của Jan Nieuwenhuijs và ultimo trong tháng 12/2019 từ TradingView.

5. Bạc S2F 33.3 (900,000/27,000 tấn) và giá trị thị trường 561 tỉ đô la

6. Vàng S2F 58.3 (190,000/3,260 tấn) và giá trị thị trường 10,088 tỉ đô la.

Biểu đồ thể hiện bốn vùng BTC đã lượng hoá (cộng với dữ liệu tháng ban đầu của BTC), bạc và vàng. Chúng tạo thành một đường thẳng hoàn hảo.

Tôi dùng phân tích hồi quy (regression) để tạo mô hình S2FX. Lưu ý sự khác biệt lớn với mô hình S2F gốc là tôi dùng S2F của bạc và vàng và dữ liệu giá trị thị trường trông phân tích hồi quy. Mô hình S2FX thể hiện mối liên hệ mạnh mẽ giữa S2F và giá trị thị trường của sáu loại tài sản (F-test p-Values thấp và hệ số p-Values thấp) với sự tương khớp hoàn hảo (R2 99.7%)

Công thức mô hình S2FX có thể dùng để dự đoán giá trị thị trường của giai đoạn/vùng BTC tiếp theo (S2F BTC sẽ là 56 trong 2020-2024):

Giá trị thị trường = exp(12.7598) & 56 ^ 4.1167 = 5.5 nghìn tỉ đô la

Điều này diễn giải qua giá BTC (giả định 19 triệu BTC trong 2020-2024) là 288,000 USD.

Dự báo giá BTC cao hơn con số 55,000 USD rất nhiều so với nghiên cứu ban đầu. Xin lưu ý rằng mô hình S2FX mới là bước đầu tiên và chưa được mô phỏng và xem xét bởi người khác.

Mặc dù chỉ quan sát sáu loại tài sản là khá ít, song tôi đánh giá kết quả của mô hình S2FX là xác đáng. Tôi xem mô hình S2FX là một giả thuyết hiệu quả, như mô hình S2F. Các nghiên cứu sau này có thể tập trung vào việc thêm nhiều tài sản hơn vào phân tích. Tuy nhiên, hầu hết tài sản có giá trị S2F thấp (<=1) thường không được quan tâm. Ngược lại, kim cương có S2F cao nhưng có sự định giá rất phức tập (thô/gọt, cara, màu sắc, độ sáng vân vân).

Mô hình S2FX giúp cho việc nội suy, thay vì ngoại suy trông mô hình S2F ban đầu. Mô hình S2F đầu tạo ra dự báo rơi ra ngoài vùng dữ liệu dùng trong mô hình. Mô hình S2FX mới này cho phép dự báo rơi vào vùng dữ liệu dùng trong công thức.

Lời kết

Trong bài này tôi cô đọng lại nguyên lí của mô hình S2F hiện tại bằng cách loại bỏ thời gian và thêm các tài sản khác (bạc và vàng) vào mô hình. Tôi gọi mô hình mới này là mô hình BTC S2F xuyên tài sản (S2FX). Mô hình S2FX cho phép việc định giá các tài sản khác nhau như bạc, vàng và BTC với chỉ một công thức.

Tôi đã giải thích lí thuyết về các giai đoạn chuyển tiếp. Giai đoạn chuyển tiếp giới thiệu một cách tiếp cận mới về BTC và S2F. Và dẫn tôi đến mô hình S2FX.

Công thức mô hình S2FX có sự tương thích hoàn hảo với dữ liệu (R2 99.7%).

Mô hình S2FX dự báo giá trị thị trường của giai đoạn/vùng BTC tiếp theo là 5.5 nghìn tỉ đô la (BTC S2F sẽ là 56 trong 2020-2024). Điều này suy ra giá BTC (giả định 19 triệu BTC 2020-2024) là 288,000 USD.

Tinh gọn các kiến thức biết được từ nghiên tức S2F ban đầu, mô hình S2FX cung cấp một cách nhìn mới về quá trình chuyển tiếp của BTC sau giai đoạn thứ năm.

Nguồn: Medium.com

Tham khảo thêm:

Mô hình định giá Bitcoin: Tính khan hiếm và Lưu lượng thị trường (Stock-to-Flow)

Lí thuyết thị trường hiệu quả và mô hình Lưu lượng Thị trường (Stock to Flow) Bitcoin