Trong thế giới tài chính, việc hiểu và phân loại tài sản sẽ giúp nhà đầu tư phân bổ vốn hợp lý. Trong bài viết này, BitcoinVN News sẽ phân tích sâu về ưu nhược điểm của 6 lớp tài sản, từ các tài sản truyền thống như tiền mặt và bất động sản đến các tài sản hiện đại như tiền điện tử và quỹ đầu tư để bạn cân nhắc trước khi rót vốn.

Hãy cùng BitcoinVN News tìm hiểu về 6 loại tài sản phổ biến hiện nay
Hãy cùng BitcoinVN News tìm hiểu về 6 loại tài sản phổ biến hiện nay

Lớp tài sản là gì?

Lớp tài sản (Asset Class) hiểu đơn giản là một nhóm các tài sản có tính chất & hành vi tương tự nhau trong thị trường tài chính. Các tài sản trong cùng một lớp tài sản thường có mối quan hệ về mức độ rủi ro và khả năng sinh lời, và chúng có thể được nhóm lại để giúp nhà đầu tư phân bổ vốn một cách hợp lý.

Phân tích ưu – nhược điểm của 6 lớp tài sản tốt nhất hiện nay

1. Cổ phiếu

Cổ phiếu (còn gọi là chứng khoán hoặc cổ phần) đại diện cho quyền sở hữu một phần của một công ty. Khi bạn đầu tư vào cổ phiếu có nghĩa là bạn mua một phần của công ty đó và trở thành cổ đông

Giá trị của cổ phiếu dao động dựa trên các yếu tố khác nhau, bao gồm tình hình thị trường, hiệu quả hoạt động của công ty và xu hướng kinh tế vĩ mô. Do đó, cổ phiếu có nhiều rủi ro nhưng nếu đầu tư dài hạn, bạn có thể đạt được lợi nhuận cao hơn.

Ưu điểm

  • Tiềm năng sinh lời cao: Cổ phiếu mang lại lợi nhuận tốt nếu đầu tư trong dài hạn.
  • Nhận cổ tức: Bạn có thể nhận được cổ tức nếu công ty làm ăn có lời. 
  • Dễ dàng mua bán: Cổ phiếu, đặc biệt là cổ phiếu được niêm yết trên các sàn giao dịch lớn, thường dễ mua bán nhanh chóng mà không ảnh hưởng nhiều đến giá.

Nhược điểm

  • Tính biến động mạnh: Giá cổ phiếu có thể lên xuống thất thường trong thời gian ngắn, tạo ra cả rủi ro và cơ hội cho nhà đầu tư.
  • Mất vốn: Nếu công ty thua lỗ nặng hoặc phá sản, nhà đầu tư có nguy cơ mất toàn bộ tiền đã bỏ ra mua cổ phiếu của công ty đó.
Cổ phiếu mang lại lợi nhuận cao hơn cho các khoản đầu tư dài hạn
Cổ phiếu mang lại lợi nhuận cao hơn cho các khoản đầu tư dài hạn

Chứng khoán có thu nhập cố định (Fixed-income securities)

Chứng khoán có thu nhập cố định là các công cụ tài chính (như trái phiếu) mà nhà đầu tư sẽ nhận được lãi suất cố định định kỳ (thường là hàng năm) và nhận lại vốn gốc khi đáo hạn.

Ưu điểm

  • Thu nhập ổn định: Trái phiếu cung cấp các khoản lãi định kỳ cho người nắm giữ, do đó mang lại dòng tiền thu nhập ổn định trong khoảng thời gian cho đến ngày đáo hạn.
  • Bảo toàn vốn: Trái phiếu nói chung được coi là an toàn hơn cổ phiếu, vì chúng đảm bảo hoàn trả gốc khi đáo hạn + các khoản lãi định kỳ trong suốt vòng đời của trái phiếu.

Nhược điểm

  • Rủi ro lãi suất: Khi lãi suất tăng, giá trái phiếu thường giảm.
  • Rủi ro lạm phát: Thu nhập cố định từ trái phiếu có thể không theo kịp lạm phát, dẫn đến khả năng giảm sức mua theo thời gian.
Chứng khoán tạo ra thu nhập ổn định và giúp người chơi bảo toàn vốn
Chứng khoán tạo ra thu nhập ổn định và giúp người chơi bảo toàn vốn

Tiền mặt và các khoản tương đương tiền mặt

Tiền mặt và các khoản tương đương tiền mặt là lớp tài sản có tính thanh khoản cao nhất. Chúng bao gồm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, giấy thương mại,… Mặc dù thường mang lại lợi nhuận thấp hơn các loại tài sản khác, đây cũng là loại hình ít rủi ro nhất.

Ưu điểm

  • An toàn: Tiền mặt và các khoản tương đương thường được coi là loại tài sản an toàn nhất do tính thanh khoản cao và rủi ro giảm giá trị thấp.
  • Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể dễ dàng chuyển đổi các tài sản như tiền mặt và các khoản tương đương thành tiền mặt.

Nhược điểm

  • Lợi nhuận thấp: Mặc dù an toàn và có tính thanh khoản cao, tiền mặt và các khoản tương đương thường mang lại lợi nhuận tiềm năng thấp nhất so với các loại tài sản khác.
  • Rủi ro lạm phát: Theo thời gian, lạm phát có thể làm giảm sức mua của tiền mặt, khiến giá trị thực tế của chúng giảm so với hàng hóa và dịch vụ có thể mua được.
Đầu tư vào tiền mặt không mang lại nhiều lợi nhuận như các lớp tài sản khác
Đầu tư vào tiền mặt không mang lại nhiều lợi nhuận như các lớp tài sản khác

Các lớp tài sản thay thế

Bên cạnh các lớp tài sản truyền thống, các lớp tài sản thay thế còn bao gồm:

  • Bất động sản
  • Quỹ đầu tư cổ phần tư nhân
  • Quỹ đầu tư mạo hiểm
  • Vốn đầu tư mạo hiểm
  • Đồ mỹ thuật
  • Đồ sưu tầm
  • Các sản phẩm phái sinh

Mặc dù các lớp tài sản thay thế có thể giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư và gia tăng lợi nhuận, nhưng chúng thường đi kèm với rủi ro cao hơn, tính thanh khoản thấp hơn và chi phí đầu tư cao hơn so với các tài sản truyền thống.

Do đó, các nhà đầu tư chuyên nghiệp với khả năng chịu đựng rủi ro cao thường cân nhắc các loại tài sản này cho mục đích đầu tư.

Các loại tài sản thay thế khác
Các loại tài sản thay thế khác

Tiền điện tử

Ngoài các lựa chọn chính, các loại tiền điện tử như Bitcoin (BTC) ngày càng trở thành các lựa chọn đầu tư được đánh giá cao. Hiện có hơn 22.000 loại tiền điện tử đang tồn tại trên thế giới. Con số này liên tục thay đổi do các loại tiền điện tử mới được tạo ra và một số loại khác bị ngừng hoạt động. Việc lựa chọn vào đồng nào sẽ tùy thuộc vào mỗi cá nhân. Tuy nhiên cần lưu ý rằng đây là loại tài sản có tính biến động và rủi ro cao.

Tiền điện tử ngày càng trở nên phổ biến trong giới đầu tư
Tiền điện tử ngày càng trở nên phổ biến trong giới đầu tư

Các lớp tài sản mới nổi: NFT và tài sản được mã hóa

Những lớp tài sản kỹ thuật số này không chỉ định hình lại bối cảnh đầu tư, mà còn định nghĩa lại chính khái niệm sở hữu và giá trị.

  • NFT (Non-Fungible Token – Đơn vị Không Fungible): Là các mã thông số kỹ thuật số độc nhất trên blockchain, cho phép sở hữu và giao dịch mọi thứ từ nghệ thuật kỹ thuật số đến bất động sản ảo. Mỗi NFT có giá trị và thuộc tính riêng biệt.
  • Tài sản được mã hóa: Đại diện cho tài sản thế giới thực – bất động sản, nghệ thuật hoặc cổ phiếu công ty – được số hóa trên blockchain, tạo ra những khả năng mới cho việc mua, bán và giao dịch tài sản.

Những lớp tài sản mới nổi này cung cấp tính thanh khoản vô song, quyền sở hữu từng phần và quyền truy cập thị trường toàn cầu. Điều này đã biến đổi các chuẩn mực đầu tư truyền thống.

Tuy nhiên, chúng cũng mang đến những rủi ro mới và thách thức về quy định, khiến việc các nhà đầu tư thông minh luôn phải cập nhật thông tin về lĩnh vực đang phát triển.

Bất kể thế nào, việc chấp nhận NFT và tài sản được mã hóa đồng nghĩa với việc bước vào một kỷ nguyên đầu tư mới, nơi thế giới kỹ thuật số và vật chất hòa hợp để tạo ra những cơ hội chưa từng có.

Hình thức phân loại lớp tài sản
Hình thức phân loại lớp tài sản

Tác động của các sự kiện kinh tế đến các lớp tài sản

Khi bước vào thế giới tài chính, chúng ta nhanh chóng nhận ra tác động sâu sắc của các sự kiện kinh tế đối với các lớp tài sản. Những sự kiện này, từ thay đổi lãi suất và lạm phát đến biến động địa chính trị và đại dịch toàn cầu, có thể thúc đẩy biến động đáng kể giá trị tài sản.

Ví dụ, lãi suất tăng thường dẫn đến giá trái phiếu giảm, do mối quan hệ nghịch đảo giữa hai yếu tố này. Ngược lại, cổ phiếu có thể phản ứng khác nhau với cùng một sự kiện tùy thuộc vào hiệu quả hoạt động của công ty và sức mạnh của lĩnh vực.

Hơn nữa, trong thời kỳ bất ổn kinh tế hoặc suy thoái, các nhà đầu tư thường hướng đến các lớp tài sản an toàn hơn, chẳng hạn như tiền mặt hoặc trái phiếu chính phủ. Ngược lại, các giai đoạn tăng trưởng kinh tế có thể chứng kiến sự gia tăng đầu tư vào các tài sản rủi ro hơn như cổ phiếu hoặc tiền điện tử.

Do đó, với tư cách là một nhà đầu tư thông minh, việc hiểu rõ động lực của các sự kiện kinh tế đối với các lớp tài sản là vô cùng quan trọng. Kiến thức này giúp nhà đầu tư có tầm nhìn chiến lược để quản lý danh mục đầu tư hiệu quả, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

Tình hình kinh tế tác động mạnh mẽ đến giá trị của các lớp tài sản
Tình hình kinh tế tác động mạnh mẽ đến giá trị của các lớp tài sản

Đánh giá rủi ro trong các lớp tài sản

Đánh giá rủi ro trong các lớp tài sản là yếu tố then chốt để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt.

3 thước đo rủi ro quan trọng

  • Độ biến động (Volatility): Đo lường mức độ dao động giá của một tài sản, cho biết mức độ không chắc chắn về giá mà nhà đầu tư phải đối mặt.
  • Beta: Đo lường mức độ nhạy cảm của một tài sản với biến động thị trường. Beta cao cho thấy biến động cao hơn so với thị trường chung, trong khi beta thấp cho thấy biến động thấp hơn.
  • Độ lệch chuẩn (Standard deviation): Đo lường mức độ phân tán của các giá trị so với giá trung bình trong một tập dữ liệu, do đó ước tính rủi ro đầu tư.

2 thước đo lợi nhuận

  • Lợi nhuận hàng năm (Annualized return): Lãi suất trung bình hàng năm, tính đến tác động của lãi kép, giúp dễ dàng so sánh giữa các khoản đầu tư khác nhau.
  • Tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR): Tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm trong một khoảng thời gian cụ thể, bao gồm cả lợi nhuận được tái đầu tư. Thước đo này đặc biệt hữu ích để đánh giá mức tăng trưởng đầu tư theo thời gian.

3 thước đo giao dịch nói về hành vi & tính thanh khoản của thị trường

  • Khối lượng giao dịch (Trading volumes): Số lượng cổ phiếu hoặc hợp đồng được giao dịch trong một khoảng thời gian nhất định, cung cấp cái nhìn tổng quan về hoạt động của thị trường.
  • Độ chênh lệch giá mua/bán (Bid-ask spreads): Sự khác biệt giữa giá cao nhất mà người mua sẵn sàng trả (giá mua) và giá thấp nhất mà người bán sẵn sàng chấp nhận (giá bán); chênh lệch hẹp hơn cho thấy tính thanh khoản cao hơn.
  • Độ sâu thị trường (Market depth): Khả năng của thị trường để duy trì các lệnh thị trường tương đối lớn mà không ảnh hưởng đáng kể đến giá chứng khoán.
Thực hiện các bước đánh giá rủi ro để đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn
Thực hiện các bước đánh giá rủi ro để đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn

3 biện pháp phòng tránh lừa đảo và gian lận trong đầu tư

Để tránh các trò lừa đảo như: Mô hình Ponzi, mô hình kim tự tháp, pump-and-dump, lừa đảo phí trả trước, lừa đảo giả mạo (Phishing),.., nhà đầu tư cần chú ý một số điều sau:

  1. Hiểu rõ cơ hội đầu tư: Nghiên cứu kỹ lưỡng và nắm rõ các yếu tố cơ bản của khoản đầu tư, bao gồm mô hình kinh doanh, nguồn thu và tiềm năng tăng trưởng. Điều này giúp bạn xác định các dấu hiệu đáng ngờ và mâu thuẫn, cho thấy khả năng lừa đảo.
  2. Xác minh độ tin cậy của tổ chức phát hành hoặc nền tảng đầu tư: Kiểm tra giấy phép, tính tuân thủ theo quy định của tổ chức hoặc nền tảng để đảm bảo tính hợp pháp. Đừng quên kiểm tra lý lịch của các cá nhân hoặc tổ chức liên quan, xem xét có tiền sử gian lận hay không.
  3. Đánh giá lịch sử hoạt động: Xem xét hiệu quả hoạt động trước đây của tài sản, bao gồm lợi nhuận và mức độ biến động. Sự ổn định, minh bạch và thành tích rõ ràng là dấu hiệu của một cơ hội đầu tư đáng tin cậy.

Bằng cách áp dụng các biện pháp bảo vệ này, nhà đầu tư có thể giảm thiểu đáng kể rủi ro bị lừa đảo và gian lận, đảm bảo vốn kiếm được của họ được đầu tư vào các dự án hợp pháp và đáng tin cậy.

Thực hiện các biện pháp bảo vệ là cần thiết trong quá trình đầu tư
Thực hiện các biện pháp bảo vệ là cần thiết trong quá trình đầu tư

Kết luận

Từ tiền mặt và bất động sản đến chứng khoán, hàng hóa, tiền điện tử và quỹ đầu tư, mỗi lớp tài sản đều có những đặc điểm và rủi ro riêng. Hy vọng rằng bài viết này giúp bạn hiểu được phần nào ưu nhược điểm của 6 lớp tài sản hiện nay cũng như các biện pháp đánh giá rủi ro và phòng tránh lừa đảo trong đầu tư.

Nguồn: Cointelegraph